تست هفتم

خود آمار دقیقی را داشته باشند تا بتوانند تسلط بیشتری در تعیین قیمت منطقی و معقولانه کالا‌ها پیدا کرده و همچنین با ارزیابی بهای تمام شده مواد اولیه در راستای تولید، تصمیم‌های معقولانه و دقیق تری بگیرند.

آشنایی با مفهوم حسابداری صنعتی
حسابداری صنعتی یکی از دشوارترین و در عین حال جذاب‌ترین انواع حسابداری است. حسابداری صنعتی یا حسابداری بهای تمام شده رشته ای از حسابداری مدیریت است که به تنظیم بودجه و تعیین هزینه‌های استاندارد، هزینه‌های واقعی عملیات، هزینه مراحل تولید، دوایر یا محصولات، تجزیه انحرافات و تعیین سودآوری یا مصرف وجوه اجتماعی مربوط می‌شود. برای رسیدن به این هدف‌ها، حساب‌ها طبقه بندی، ثبت، تجزیه، تحلیل و تفسیر می‌شوند تا ارتباط هر هزینه با مراحل تولید و توزیع کالا و خدمات مشخص شود. حسابداری صنعتی همان طور که از اسم آن هم مشخص است در ارتباط با صنعت و مؤسسات تولیدی کاربرد دارد. به همین دلیل این نوع از حسابداری بسیار مورد توجه مدیریت است.

مرور تاریخچه حسابداری صنعتی
حسابداری بهای تمام شده، قدمت زیادی ندارد. درواقع هرچقدر که صنعت و تکنولوژی پیشرفته‌تر شد، نیاز به این حسابداری هم افزایش پیدا کرد. هرچقدر عرضه و تقاضا افزایش پیدا کنند، نیاز به حسابداری بهای تمام شده محصولات هم بیشتر می‌شود.

زمان اصلی شروع این نوع حسابداری را می‌توان همزمان با انقلاب صنعتی دانست. بیشتر صنایع و کسب و کارها برای رشد و گسترش تجارت خود به وجود حسابداران صنعتی حرفه‌ای روی آوردند. این شاخه از حسابداری که پیچیدگی‌های زیادی هم دارد، بعد از گسترش تجارت اوج بیشتری هم گرفت.

آشنایی با وظایف حسابداری صنعتی
در این حسابداری باتوجه به ارتباط هزینه با تولید محصول، هزینه‌ها طبقه‌بندی می‌شوند. همانطور که اشاره شد، مدیریت و کاهش هزینه‌های تولید در این حسابداری اهمیت ویژه‌ای دارد. در این شاخه از حسابداری، جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل، محاسبه بهای تمام شده کالاها و … انجام می‌گیرد و به همین دلیل اصطلاحا به حسابداری بهای تمام‌شده هم معروف است. حسابداری صنعتی وظایف زیادی دارد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.

به طور کلی خلاصه از مهمترین وظایف حسابداری صنعتی شامل موارد زیر است. به این معنی که تیم های حسابداری بهای تمام شده موظف به انجام این امور هستند.

همکاری در برنامه ریزی و اجرای برنامه‌ها و بودجه های سازمان
جمع آوری، طبقه بندی و گزارش دهی از اطلاعاتی که به تصمیم گیری های مدیریتی در رابطه با راه حل‌ها یاری کننده است
برنامه ریزی و اجرای قوانین و ساختارهایی که علاوه بر بهبود وضعیت کنترل باعث کاهش هزینه‌ها نیز بشود
تعیین ارزش موجودی های بخش های مختلف با هدف هزینه یابی و تعیین قیمت و همچنین کنترل میزان موجودی
تعیین هزینه های انجام شده و به نسبت آن میزان سود به دست آمده
انواع هزینه ها در حسابداری صنعتی
برآورد دقیق هزینه‌های مستقیم تولید
همانطور که از عنوان پیداست، هزینه‌هایی که مستقیما روی ساخت کالا تاثیر می‌گذارند را هزینه مستقیم تولید می‌گویند. هزینه‌های مستقیم، شامل حقوق و دستمزد کارکنان، مواد اولیه و سایر هزینه‌ها می‌شوند. به همین دلیل برای محاسبه قیمت تمام شده محصول باید مورد محاسبه توسط حسابداران صنعتی قرار گیرند.

برآورد دقیق هزینه‌های غیرمستقیم تولید
برخی هزینه‌ها مستقیما روی تولید محصول نقش ندارند. درواقع این نوع هزینه‌ها در راستای تولید محصول نیستند و به صورت کلی روی کسب و کار تاثیر می‌گذارند. این هزینه‌ها شامل هزینه‌های نگهداری از دارایی‌های شرکت می‌شود. به این موارد هزینه‌هایی، مثل مزایا، بازاریابی، تبلیغات، حقوق و دستمزد و … هم اضافه می‌شود. به این ترتیب محاسبه این نوع هزینه‌ها هم جزو وظایف حسابداری صنعتی قرار می‌گیرد.

تجزیه و تحلیل مراکز هزینه
این نوع مراکز، شامل زیرمجموعه‌هایی هستند که روی تولید محصول تاثیر می‌گذارند. بخشی از دستگاه‌ها یا ماشین‌آلات تولیدی که در چرخه تولید محصول نقش دارند، مرکز هزینه محسوب می‌شوند. طبیعی است که با افزایش مراکز هزینه در یک بنگاه اقتصادی، کار حسابدار هم برای محاسبه بیشتر می‌شود. حسابداران صنعتی با بررسی و محاسبه مراکز هزینه به مدیریت برای اتخاذ تصمیمات مالی مهم کمک می‌کنند.

تهیه و ارائه گزارش
در هر شاخه از حسابداری که مشغول فعالیت باشید، باید اطلاعاتی را در خصوص عملکرد خود ارائه دهید. این اطلاعات در قالب گزارش به مدیران تحویل داده می‌شود. درواقع این کار یکی از اصلی‌ترین وظایف هر حسابداری محسوب می‌شود. ارائه این گزارشات به مدیریت کسب و کار در تصمیم‌گیری‌های مهم تجاری کمک می‌کند. این گزارشات در دو نوع برون سازمانی و درون سازمانی تهیه می‌شوند. گزارش‌های درون سازمانی برای افزایش سطح آگاهی مدیران از میزان مصرف مواد اولیه، بهای تمام شده محصول و … ارائه می‌شوند. گزارش‌های برون سازمانی هم با هدف ارائه به سازمان‌های دولتی برای آگاهی از میزان سود و زیان شرکت و قیمت تمام شده محصول انجام می‌گیرند.

انواع روش های حسابداری صنعتی
در مؤسسات تولیدی یا کارخانه‌ها به علت نوع فعالیت و همچنین شکل فروش محصولات، نیاز مدیریت به اطلاعات بهای تمام شده تولیدات، بسیار دقیق و حساس است؛ زیرا در این نوع از مؤسسات به این دلیل که محصول نهایی از ترکیب مواد و هزینه‌های تبدیل که همان دستمزد نیروی کار مستقیم و هزینه‌های سربار است تولید می‌شود. به همین علت باید توجه خاصی به اقلام تشکیل دهنده بهای تمام شده داشته باشیم. از طرفی مدیریت در تلاش است تا با استفاده از روش‌های مختلف و حساب‌های کنترلی در هر زمان که نیاز باشد در کمترین فرصت اطلاعات مربوط به بهای تمام شده محصولات را در اختیار بگیرد. مسلماً این مسئله از وظایف اصلی حسابداران است. حسابداران با استفاده از روش‌های مختلف به این کار اقدام می‌کنند.

انواع روش های حسابداری صنعتی
روش‌های حسابداری صنعتی به ۶ دسته تقسیم می‌شوند که به اختصار توضیحاتی در مورد آن‌ها داده خواهد شد که عبارت‌اند از:

۱. هزینه یابی جذبی